De thuisbatterij: wat is het en wat kun je ermee?

Een thuisbatterij is een batterijopslagsysteem waarmee je elektriciteit kunt opslaan. Deze batterij sluit je aan op het elektriciteitsnet van je huis en kan direct samenwerken met je zonnepanelen. Wanneer je zonnepanelen meer elektriciteit produceren dan op dat moment nodig is in huis, slaat de thuisbatterij de overtollige energie op. Zodra de zon ondergaat of wanneer je meer energie gaat verbruiken, kan de opgeslagen elektriciteit uit de batterij worden gehaald. Op deze manier kun je toch profiteren van je eigen opgewekte energie.

De opslagcapaciteit van een thuisbatterij

Gemiddeld gebruik je ongeveer 30 procent van de zonne-energie die je zonnepanelen opwekken, de overige 70% lever je terug aan het elektriciteitsnet. Dit percentage kan uiteraard wat variëren, afhankelijk van het verbruikspatroon van jouw huishouden en de hoeveelheid opgewekte zonne-energie. Met een thuisbatterij kun je een deel van je opgewekte zonne-energie opslaan. Een thuisbatterij heeft een capaciteit van ongeveer 6 kWh. In de zomer is dit vaak niet voldoende om alle overtollige zonne-energie op te slaan. In de winter is de energieopbrengst van je zonnepanelen meestal niet genoeg om de thuisbatterij volledig te vullen. Door de inzet van een thuisbatterij verminder je wel de hoeveelheid stroom die je teruglevert aan het net, wat helpt om de belasting op het elektriciteitsnet te verlagen.

De verschillende soorten thuisbatterijen

Er zijn verschillende soorten thuisbatterijen beschikbaar, elk met hun eigen voor- en nadelen. Hier zijn de meest voorkomende types:

Lithium-ion batterijen: Dit zijn de meest gebruikte thuisbatterijen die op dit moment verkrijgbaar zijn. Ze presteren van alle batterijen het beste tijdens piekbelastingen en hebben een lange levensduur. Daarentegen zijn ze ook het duurst en kost het veel energie om ze te maken. Ook worden er verschillende grondstoffen gebruikt waarvan de winning een belasting is voor het milieu.

Zoutwaterbatterijen: Deze zijn milieuvriendelijker omdat ze geen giftige of schaarse materialen bevatten. Ze zijn veilig in gebruik en hebben een lange levensduur. Een nadeel is dat ze een lagere energiedichtheid hebben, wat betekent dat ze groter en zwaarder zijn. Een ander groot nadeel van zoutwaterbatterijen is dat ze langzaam laden en een laag piekvermogen hebben: je kunt er je inductiekookplaat niet mee van energie voorzien. Om die reden worden deze batterijen niet veel gebruikt.

Loodzuurbatterijen: Deze batterijen hebben wel een hoog piekvermogen, maar net als bij de zoutwaterbatterijen hebben ze ook een lagere energiedichtheid en zijn ze dus groter en zwaarder. Ze hebben een kortere levensduur en zijn minder efficiënt, ze moeten dus vaker worden vervangen. Bovendien bevatten ze lood, wat milieubelastend kan zijn als ze niet goed worden gerecycled.

Geld besparen met een thuisbatterij

Een thuisbatterij helpt je om meer van je eigen zonne-energie te gebruiken, waardoor je minder stroom van het net nodig hebt. Toch bespaar je momenteel weinig op je energierekening vanwege de hoge aanschafkosten van de batterij. Door de salderingsregeling krijg je nu nog evenveel geld voor de stroom die je teruglevert aan het net als de stroom die je gebruikt, waardoor het financiële voordeel beperkt is.

Thuisbatterij steeds interessanter

Met de huidige ophef over terugleverkosten en de salderingsregeling die onder druk staat, wordt de aanschaf van een thuisbatterij steeds interessanter. Je kunt de opgewekte zonne-energie dan niet meer wegstrepen tegen de gebruikte energie. In dat geval kun je de zonne-energie beter zelf opslaan en op een later moment gebruiken. 

Populair in het buitenland

Daarom zijn in sommige buurlanden zonder salderingsregeling thuisbatterijen al populair. Bovendien hebben ze daar subsidies voor thuisbatterijen, wat de investering aantrekkelijker maakt. Als Nederland soortgelijke maatregelen invoert, kan een thuisbatterij financieel voordeliger worden. Stijgende energiekosten en nieuwe regels kunnen dus invloed hebben op de voordelen van een thuisbatterij.

Overbelasting van het stroomnet

Overbelasting van het energienetwerk is een groeiend probleem. Steeds meer mensen hebben zonnepanelen op het dak van hun huis en er komen ook steeds meer grote stroomafnemers, zoals elektrische auto’s. Het elektriciteitsnet moet al deze extra elektriciteit kunnen transporteren, maar dat zorgt soms voor problemen. Vooral in buurten waar veel zonnepanelen zijn en de elektriciteitskabels oud zijn, kan het netwerk soms tijdelijk overbelast raken. Dit gebeurt als er op bepaalde momenten te veel vraag is naar stroom, bijvoorbeeld wanneer veel mensen thuis zijn en hun apparaten gebruiken.

Zijn thuisbatterijen de oplossing?

Een thuisbatterij kan helpen deze overbelasting te verminderen door opgewekte zonne-energie op te slaan in plaats van terug te leveren aan het energienet. Dit effect is echter beperkt, omdat huishoudens meestal niet de grootste oorzaak van overbelasting zijn. Bovendien hebben thuisbatterijen een beperkte opslagcapaciteit. Op zonnige dagen produceren zonnepanelen vaak meer energie dan de batterij kan opslaan, waardoor er alsnog energie het net op gaat.

Combineer een thuisbatterij met een Dynamisch Energiecontract

Het gebruik van een thuisbatterij in combinatie met een dynamisch energiecontract is financieel interessant. Je laadt je thuisbatterij goedkoop op wanneer de stroomkosten laag zijn. Dat zijn meestal momenten waarop er weinig vraag naar stroom is of waarop er veel aanbod van zonne-energie is. Zeker als je zelf geen zonnepanelen hebt, is dat een goede manier om je energiekosten te verlagen.

De impact van een thuisbatterij op het milieu

De grootste milieuwinst van een thuisbatterij is dat je duurzame energie, zoals zonne-energie en windenergie, kunt opslaan voor later gebruik. Je hebt dan minder energie uit fossiele brandstoffen nodig. Er zijn ook verschillende nadelen voor het milieu:

• Over het algemeen kost de productie van thuisbatterijen veel energie. 

• Het winnen van de verschillende grondstoffen die nodig zijn voor de productie belast het milieu. 

• Na hun levensduur kunnen thuisbatterijen problemen veroorzaken als ze niet goed worden gerecycled.

De milieu-impact van thuisbatterijen is dus dubbel. Gelukkig is er steeds meer aandacht voor duurzame productie en betere recyclingsystemen, wat kan helpen om de milieu-impact te verminderen. 

De levensduur van een thuisbatterij

Hoe lang een thuisbatterij meegaat, hangt af van het type batterij, hoe je hem gebruikt, en de omgeving waarin hij staat. De meest gebruikte batterijen, Lithium-ion batterijen, gaan ongeveer 10 tot 15 jaar mee en kunnen tussen de 5.000 en 10.000 keer opgeladen en ontladen worden. Loodzuur batterijen hebben een kortere levensduur, namelijk ongeveer 3 tot 5 jaar en deze batterijen kunnen meestal tussen de 500 en 1.500 keer opgeladen en ontladen worden. Zoutwaterbatterijen gaan vaak tot 15 jaar mee, maar kunnen minder energie opslaan per kilo. Daarnaast zal een batterij die wat ouder wordt ook steeds een beetje minder energie kunnen opslaan. Let bij de aanschaf op de garantie, want die geeft een idee van hoe lang de batterij waarschijnlijk meegaat.